Πάμε σε ένα πρώτο άρθρο για τα podcasts να εξηγήσουμε κάποια βασικά για κάποιον που θέλει να καταλάβει περισσότερα. Τι είναι τα podcasts; Από που βγήκε αυτή η λέξη; Πως δουλεύουν;
Μια σταγόνα ιστορία για τα Podcasts
Η λέξη podcast είναι ένας συνδυασμός των λέξεων “iPod” και “broadcast“. Η πρώτη αναφορά στον όρο “podcasting” έγινε από μια στήλη στην εφημερίδα The Guardian το 2004. Η χρήση του όρου “podcast” δηλαδή προηγήθηκε της επίσημης υποστήριξης της Apple για podcasts σε iPod και iTunes.
Συγκεκριμένα το άρθρο έγραφε:
With the benefit of hindsight, it all seems quite obvious. MP3 players, like Apple’s iPod, in many pockets, audio production software cheap or free, and weblogging an established part of the internet; all the ingredients are there for a new boom in amateur radio. But what to call it? Audioblogging? Podcasting? GuerillaMedia?
Ben Hammersley – The Guardian 2004
Σήμερα λοιπόν με τον όρο podcast εννοούμε την εκπομπή ή το επεισόδιο, podcasting είναι η διαδικασία (δηλαδή λέμε ότι στο digital jam κάνουμε podcasting) και podcaster είναι αυτός που ασχολείται με το podcasting.
Στην Ελλάδα ειδικά το 2020, όπως είχαμε αναφέρει στην Ανασκόπηση για το προηγούμενο ετος, αυξήθηκε και το κοινό που ακούγει podcast αλλά και το κοινό που δημιουργεί, ειδικά μετά τον Covid.
Podcast όπως εκπομπές;
Ένα podcast στη πράξη είναι μια ηχόγραφηση. Μια ηχογραφημένη εκπομπή χωρίς περιορισμό χρονικής διάρκειας. Σε αντίθεση με το live audio, το podcast είναι on-demand και είναι διάθεσιμο ακόμα και για offline αναπαραγωγή (με download).
Αυτό προφανώς δείνει μια ευελιξία και για τον ακροατή, που μπορεί να ακούσει κάτι που τον ενδιαφέρει όπως ακούει τις αγαπημένες του playlists, αλλά και στον παραγωγό, που μπορεί να μοντάρει-βελτιώσει το περιεχόμενο του πριν ανέβει – αλλά και ακόμα αν ανέβει στο internet.
Είναι οι ραδιοφωνικές εκπομπές podcasts;
Το ερώτημα είναι λίγο φιλοσοφικό. Γιατί ορθά σκέφτεται κάποιος, αν μια εκπομπή στο ραδιόφωνο ανέβει σαν podcast, είναι podcast; Η σύντομη απάντηση είναι ναι, το πρόβλημα προκύπτει content-wise στο κατά πόσο ένα περιεχόμενο που έχει σχεδιαστεί για ζωντανή ακρόαση, πόσο μάλλον για το ραδιοφωνο μπορεί να είναι το ίδιο με εκπομπές που ηχογραφήθηκαν, σχεδιάστηκαν για να εξυπηρετούν το μέσο.
Το podcast μπορεί να μην είναι επίκαιρο, να ακουστεί από το κινητό, το αυτοκίνητο, τον υπολογιστή ακόμα και χωρίς internet.
Πως είναι διαθέσιμα τα podcasts;
Στην αρχή τα podcasts ήταν διαθέσιμα μόνο σε κάποια sites με την μορφή του download. Η ουσιαστική αλλαγή ήρθε με τους podcast generators που σε ένα hosting δημιουργούν την κατάλληλη δομή μέσω ενός web feed.
Αυτό το feed διαβάζεται ή δίνετε σε ένα πρόγραμμα τύπου podcatcher. Ελέγχει το feed για ενημερώσεις, κάνει λήψη των αρχείων και φυσικά αναπαράγει τα podcast και τα μεταδεδομένα τους.
Μετά τα iTunes ξεκίνησαν να δημιουργούνται κι άλλοι τρόποι για αναπαραγωγή των podcasts. Σήμερα με ένα search στo PlayStore θα βρεις χιλιάδες εφαρμογές για το κινητό σου για αναπαραγωγή podcasts όπως τα Spotify, Apple Podcasts, PocketCasts, Castbox, TuneIn, Stitcher είναι μερικές μόνο από τις διαθέσιμες εφαρμογές.
Στη πράξη βέβαια βλέπουμε podcasts να είναι διαθέσιμα και πχ μόνο στο youtube ή μόνο σε κάποιο site (κλειδωμένα από apps δηλαδή) ή και παντού.
Podcasts & RSS =❤️
Στη πράξη τα podcasts κάνουν χρήση της τεχνολογίας RSS ( RDF Site Summary or Really Simple Syndication). To RSS είναι μια τεχνολογία για δημιουργία web feed. Τα RSS feeds χρησιμοποιούνται για την δημοσίευση πληροφοριών που ενημερώνονται συχνά, όπως τα blogs, ειδήσεις και podcasts.
Ο κάτοχος του περιεχομένου δημιουργεί ένα feed με π.χ. τα άρθρα του με τίτλους, μικρή περιγραφή και link και ένας που επιθυμεί να τα προβάλει τα διαβάζει χωρίς να επισκεφτεί το site του δημιουργού.
Με αυτην την λογική λειτουργούν σήμερα news aggregators και με σχεδόν παρόμοια λογική και οι shopping aggregators με τα product feeds.
Ένα RSS ενός άρθρου περιλαμβάνει πλήρες ή συνοπτικό κείμενο και metadata όπως η ημερομηνία δημοσίευσης και το όνομα των authors. Έτσι λοιπόν το feed ενός podcast περιλαμβάνει όλες τις βασικές του πληροφορίες και φυσικά κάθε επεισόδιο που ανεβαίνει.
Από το RSS σε όλο το internet
Ένα Feed λοιπόν είναι το κλεδί για να μπορέσει να λειτουργήσει το distribution στις podcasting πλατφόρμες. Έχοντας το κλειδί στο χέρι μπορούμε να ξεκινήσουμε την προσθήκη του στους καταλόγους.
Εφόσον αυτό το feed είναι δημόσιο (public feed) η πιθανότητα να γίνει index σε κάποια podcast directories ακόμα και χωρίς να κάνουμε τίποτα, υπάρχει. Παρόλλα αυτά το distibution σε μεγάλα directories προϋποθέτει από εμάς πολλές φορές να βάλουμε το χεράκι μας.
Αξίζει να συνειδητοποιήσουμε την μεγάλη διαφορά των podcast. Το περιεχόμενο μας ενώ μπορεί να βρίσκεται στην δική μας κατοχή, με ένα feed δίνουμε την δυνατότητα σε χιλιάδες εφαρμογές να το αναπαράγουν. Οι χρήστες με την δυνατότητα της συνδρομής στο feed (δηλαδή το podcast μας) έχουν άμεση ενημέρωση για ένα νέο επεισόδιο.
Public & Private Feeds
Επί της αρχής ένα RSS feed ενός podcast αν βρίσκεται διαθέσιμο στο internet (index page) αργά ή γρήγορα θα διαβαστεί από την ίδια την Google (όταν μιλάμε ειδικά για τα Google Podcasts) αλλά το distribution στις περισσότερες πλατφόρμες ξεκινάει με manual ή automate τρόπους.
Η προσθήκη ενός feed στους καταλόγους του Αpple Podcast (iTunes) αυξάνει την πιθανότητα να βρεθεί και σε άλλους καταλόγους, δεδομένου ότι το ίδιο Library το χρησιμοποιούν αρκετά podcast apps. Με εξαίρεση π.χ. το Spotify που έχει δικό του τρόπο.
Αλλά, αυτό δεν σημαίνει πως ένα podcast είναι υποχρεωτικό να βρίσκεται παντού διαθέσιμο. Υπάρχουν τρόποι για να περιοριστεί το distribution χειροκίνητα ώστε π.χ. να είναι διαθέσιμο μόνο στο Spotify.
Α και όχι μόνο αυτό. Μπορείς να δημιουργήσεις ένα private feed το οποίο να το διαθέσεις μόνο σε όποιους θέλεις εσύ. Για παράδειγμα μπορείς να δημιουργήσεις ένα private feed που θα το διαθέσεις μόνο σε όσους θες εσύ και να το ανοίγουν με χρήση κωδικού και ένα podcast app που υποστηρίζει manual προσθήκη feed.
Κατηγορίες podcasts
Κάτι σχεδόν Universal που ισχύει για όλα τα προγράμματα αναπαραγωγής είναι οι κατηγορίες του podcast. Κατά το setup του feed ή και αργότερα μπορούμε να επηρεάσουμε τις κατηγορίες που σχετίζεται το podcast μας. (για παράδειγμα στο digital jam έχει μεταξύ άλλων την κατηγορία marketing podcasts).
Αυτες οι κατηγορίες διαβάζονται από τις εφαρμογές και βοηθούν στην καλύτερη οργάνωση των shows, για να είναι πιο εύκολο να μας ανακαλύψει κάποιος. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζουν και στα trends/related.
Μπορούν βέβαια να μεταβληθούν από εμάς όποτε θέλουμε αλλά σε κάποιες περιπτώσεις όπως πχ το Spotify η ρύθμιση τους γίνετε μέσα από το admin του στην αρχή και δεν είναι δυνατόν να αλλάξει δυναμικά.
Ποιοι είναι οι τύποι podcast υπάρχουν;
Φυσικά υπάρχουν πολλοί τύποι podcast εκεί έξω και δεδομένου ότι είναι ένα ανοιχτό μέσο διαμορφώνονται συνεχώς. Για παράδειγμα μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα scripted formats (σαν ηχητικό θέατρο), τα podcast novels,τα interview format, τα Conversational/co-hosted podcast format ή ακόμα τα video podcasts.
Πως ακούω podcasts;
Εκτός από τον browser σου και κάποια από τα web apps που υπάρχουν εκεί έξω, ο καλύτερος τρόπος είναι τα Podcast Apps. Υπάρχουν βέβαια τα δημοφιλή Multiuse apps όπως το Spotify, τα Apple Podcasts ή το TuneIn, αλλά και αυτά που είναι σχεδιασμένα και προσανατολισμένα μόνο στο podcasting.
Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε τα PocketCasts, Castbox, Google Podcasts, Podcast Addict, Stitcher κ.ο.κ.